Wat zijn de voor- en nadelen van energiedelen en hoe begin ik eraan?

Hoe kan ik energiedelen?

Woon je in een appartementsgebouw en beschikt dat over een zonnepaneleninstallatie, dan kunnen alle bewoners de opgewekte elektriciteit delen. Produceer je te veel elektriciteit via je zonnepanelen en steek je die liever niet terug op het net? Dan kan je je energie delen met anderen. De prijs mag je onderling bepalen. Een derde optie is om energie te delen tussen twee verblijven. Heb je een buitenverblijf aan de kust of in de Ardennen, dan kan je de energie die je opwekt via je zonnepanelen delen met je appartement aan zee of Ardense chalet. Beide panden dienen zich wel in België te bevinden.

Ook een gemeenschap kan energie delen. Als je een energiegemeenschap van burgers opricht, kan je je eigen energie produceren, zelf verbruiken, opslaan en zelfs verkopen. Binnen de gemeenschap mag je de elektriciteit onder de leden delen, geheel kosteloos.

Maar hoe begin ik eraan?

Je weet aan wie je je energie wil verkopen? Dan onderhandel je een prijs en leg je je overeenkomst vast via de website van Fluvius. Wil je een energiegemeenschap oprichten, dan doe je dat via de website van VREG.

Zijn daar voorwaarden aan verbonden?

Wel, je hebt in de eerste plaats een digitale meter nodig en alle partijen moeten zich in hetzelfde land bevinden. Uiteraard heb je ook zonnepanelen nodig waar je eigenaar van bent. Het is niet meer nodig dat beide partijen aangesloten zijn bij dezelfde energieleverancier.

Let op – niet alle energieleveranciers ondersteunen energiedelen. Informeer je dus goed op voorhand.

Is energiedelen gratis?

Afhankelijk of je je energie kosteloos deelt met anderen of verkoopt aan een derde partij, er moeten nog altijd distributie- en transportkosten betaald worden. Voor Vlaanderen en Wallonië is er geen korting, in Brussel krijg je een korting op basis van de geografische en technische aspecten van het project.

Mogelijks zal je energieleverancier – voor administratieve doeleinden – zelf ook nog kosten aanrekenen om je energie te delen. Geheel gratis is het dus niet.

Wat met stroom die niet verbruikt wordt?

De groene stroom die niet verbruikt wordt of je niet kan opslaan in een thuisbatterij, kan je dan ook met niemand delen. Als de ontvanger je stroom binnen het kwartier niet verbruikt, dan moet die terug naar het net. Stroom kan je immers niet “vasthouden”, dat is iets wat je live moet verbruiken.

Overdag, op zonnige dagen, zal deze stroom dan ook niet veel waard zijn – net omdat zoveel mensen tegelijkertijd heel wat stroom injecteren op het net. Er is dan een stroomoverschot. Zelfs als de ontvanger weinig tot geen stroom van je afneemt (wegens vakantie bijvoorbeeld), zullen er nog altijd transport- en distributiekosten in rekening gebracht worden.

Zijn er nadelen verbonden aan energiedelen?

Reële nadelen zijn er niet echt verbonden aan energiedelen, maar je dient wel te letten op enkele valkuilen.

Niet gratis: ondanks dat je gratis zonne-energie deelt met anderen zonder daar een vergoeding voor te ontvangen, betaal je dus wel de distributie- en transportkosten.

Enkel als het zonnig is: het spreekt voor zich dat je maar aan energiedelen kan doen als het zonnig is en je panelen dus produceren. Enkel dan heb je energie-overschotten, tenminste als je zelf niet alle opgewekte zonne-energie opsoupeert.

Verbruik op het juiste moment: om aan energiedelen te doen, moet de ontvanger de energie verbruiken op het moment dat ze gedeeld wordt. Dit wordt om het kwartier herbekeken. 

Wegen de voordelen dan op?

Efficiëntie: Als je aan energiedelen doet, dan ga je op de meest efficiënte manier om met de opgewekte zonne-energie. Hoe minder stroom er in het net geïnjecteerd wordt, hoe beter voor het elektriciteitsnet en de balans ervan. Daarom is het erg belangrijk om zoveel mogelijk van de opgewekte stroom op het moment zelf te verbruiken. Of te delen met anderen uiteraard, maar dan dienen de ontvangers ook de stroom zelf te verbruiken.

Kostenbesparing: De meest evidente reden, en één die we sinds de energiecrisis allemaal goed kennen, is dat hernieuwbare energie alsmaar aan populariteit wint. En terecht, want het zorgt voor een aanzienlijke kostenbesparing. Door energie te delen binnen een gemeenschap kunnen de energiekosten voor de deelnemers worden verlaagd. Dit is gunstig voor mensen die anders afhankelijk zijn van energie via de traditionele energieleveranciers die veel hogere tarieven hanteren.

Onafhankelijkheid: Energiedelen vermindert de afhankelijkheid van energieleveranciers. Gemeenschappen kunnen zelfvoorzienend worden en hebben zo meer controle over hun energiekosten.

Lange levensduur: Gedecentraliseerde energiesystemen zijn veerkrachtiger tegen storingen in het netwerk, zoals stroomstoringen of grootschalige uitval.

Vinger aan de pols

Hoewel energiedelen veel voordelen biedt, zijn er ook uitdagingen, zoals technische complexiteit, regelgevende kwesties en de noodzaak om gemeenschappen te organiseren. Overheden en instanties spelen vaak een rol in het faciliteren en ondersteunen van dergelijke initiatieven door middel van passende beleidsmaatregelen en regelgeving.

Denk je eraan om aan energiedelen te doen? Wil je zeker zijn dat je energiecontract daar optimaal op afgestemd is? Doe beroep op Gaele!